🌾
چرا کیفیت آب آبیاری مهم است؟
در اقلیم خشک ایران، #مدیریت_منابع_آب_کشاورزی مهم‌ترین عامل در پایداری تولید محصولات اصلی مانند #گندم است.
پژوهشگران مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، طی مطالعه‌ای سه‌ساله در ایستگاه رودشت، بررسی کردند که چگونه کیفیت آب آبیاری (EC) و دور آبیاری (درصد تخلیه مجاز رطوبتی) می‌تواند به‌طور مستقیم بر افزایش عملکرد گندم تأثیر بگذارد.
📊 طراحی و شیوه اجرای تحقیق
این پژوهش با روش علمی دقیق، در قالب طرح کرت‌های خردشده با بلوک‌های کامل تصادفی و در سه تکرار انجام شد.
- عامل اصلی: کیفیت آب آبیاری با شوری‌های ۴، ۸ و ۱۲ دسی‌زیمنس بر متر (#کیفیت_آب_آبیاری).
- عامل فرعی: میزان تخلیه مجاز رطوبت (۳۰٪، ۵۰٪ و ۷۰٪) به‌عنوان نمایانگر #دور_آبیاری.
هدف نهایی، یافتن ترکیبی از کیفیت آب و زمان‌بندی آبیاری بود که نه تنها عملکرد بالایی بدهد، بلکه #کارایی_مصرف_آب را نیز افزایش دهد.
🌾 نتایج: هرچه زودتر آبیاری، نتیجه بهتر
نتایج تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان داد که هر دو عامل کیفیت و دور آبیاری در سطح ۱٪ اثر معنی‌دار بر عملکرد و اجزای مختلف گندم داشتند.
🔹 بهترین عملکرد کل معادل ۱۴۵۹۳ کیلوگرم در هکتار در تیمار آبیاری پس از ۳۰٪ تخلیه رطوبت با آب EC=۴ دسی‌زیمنس بر متر به‌دست آمد.
🔹 کمترین عملکرد، یعنی ۷۳۴۷ کیلوگرم در هکتار، در شرایط آبیاری دیرهنگام (۷۰٪ تخلیه) و آب با شوری زیاد (۱۲ دسی‌زیمنس بر متر) ثبت شد.
🔹 جالب اینکه در همین تیمار کم‌عملکرد، درصد پروتئین دانه بیش از سایر تیمارها بود — یعنی محصول کمتر اما با کیفیت‌تر از نظر تغذیه‌ای.
💧 کارایی مصرف آب؛ وقتی هر قطره ارزشمند می‌شود
در شرایط کم‌آبی، هر مترمکعب آب باید بیشترین بازده ممکن را بدهد.
در این پژوهش، بیشترین میزان #کارایی_مصرف_آب برابر بود با ۰.۹۹ کیلوگرم گندم در هر مترمکعب آب که در تیمار آبیاری ۷۰٪ تخلیه با آب EC=۴ مشاهده شد.
این یافته نشان می‌دهد که گندم در صورت مدیریت دقیق آبیاری، می‌تواند حتی با آب‌های نسبتاً شور، بازدهی بالایی داشته باشد.
🔑 کلید اصلی توسعه پایدار کشاورزی
این پژوهش ثابت کرد که مدیریت هوشمند آب، راه نجات کشاورزی ایران است.
با تلفیق مناسب #کیفیت_آب_آبیاری و #دور_آبیاری_گندم، می‌توان عملکرد دانه و پروتئین را هم‌زمان افزایش داد و از هر قطره آب، حداکثر بهره را برد.
✍🏻 نویسندگان
محسن دهقانی، مسعود تدین‌نژاد، محمد فیضی
اعضای هیئت علمی بخش تحقیقات خاک و آب،
مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان
✍🏻 روابط عمومی شرکت کرانه نیلگون افق
🔖 هشتگ‌های مرتبط:
#دور_آبیاری_گندم #کیفیت_آب_آبیاری #افزایش_عملکرد_گندم #مدیریت_منابع_آب_کشاورزی #کارایی_مصرف_آب #شوری_خاک #آب_لب_شور #کشاورزی_پایدار #تحقیقات_کشاورزی #گندم_ایران