مطالعه‌ای مزرعه‌ای با هدف تعیین زمان مناسب برای آخرین نوبت آبیاری چغندر قند به‌منظور دستیابی به بیشترین کیفیت، عملکرد و کارایی مصرف آب اجرا شد. این پژوهش اثر قطع آبیاری در پنج مقطع زمانی تا پنج هفته پیش از برداشت را مقایسه کرده و تغییرات رشد، درصد قند، عملکرد و وضعیت تغذیه‌ای گیاه را مورد ارزیابی قرار داده است.
نتایج نشان داد با نزدیک‌تر شدن زمان قطع آبیاری به برداشت، هرچند عملکرد وزنی ریشه اندکی کاهش می‌یابد (حدود ۱۱ تا ۱۳ درصد نسبت به شاهد)، اما درصد قند و راندمان مصرف آب به‌شکل چشمگیر افزایش پیدا می‌کند. در تیمارهای ۴ و ۵ هفته پیش از برداشت، میزان قند قابل استحصال حدود ۱۱ تا ۱۳ تن در هکتار و کارایی مصرف آب برای تولید شکر حدود ۰٫۶۹ مترمکعب بر کیلوگرم ثبت شده است — دستاوردی که نشانگر صرفه‌جویی محسوس در مصرف آب و افزایش بازده اقتصادی تولید می‌باشد.
تحلیل داده‌های آماری و مقایسه جدول‌ها و نمودارهای پژوهش حاکی از آن است که تنش آبی ملایم در پایان فصل رشد، سبب افزایش عیار قند، کاهش پوشش سبز و افت رطوبت خاک از ۱۸٪ به حدود ۹٪ می‌شود، بدون آنکه اثر منفی معنی‌داری بر عناصر غذایی یا کیفیت کلی محصول داشته باشد.
براساس نتایج این بررسی، قطع آبیاری در حدود ۴ تا ۵ هفته پیش از برداشت، یعنی اواخر مهرماه، به‌عنوان زمان علمی و اقتصادی بهینه برای مدیریت مصرف آب و بهبود کیفیت محصول چغندر قند معرفی می‌گردد. این اقدام علاوه بر افزایش درصد قند، موجب کاهش هزینه‌های برداشت، حمل‌ونقل و مصرف منابع آبی خواهد شد.
جمع‌بندی
پژوهش حاضر تأکید می‌کند که اتخاذ رویکرد «قطع آبیاری کنترل‌شده در هفته‌های پایانی رشد چغندر قند» می‌تواند ضمن حفظ عملکرد مطلوب، بهره‌وری آب را ارتقا دهد و به‌عنوان راهبردی مؤثر در برنامه‌ریزی کشاورزی پایدار کشور مطرح گردد.
✍🏻 روابط عمومی شرکت کرانه نیلگون افق
🖋 پژوهشگران:
کيوان فتوحی¹، جمال احمدآلی² و عادل پدرام³
¹ عضو هیأت علمی بخش تحقیقات چغندر قند، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی
² عضو هیأت علمی بخش تحقیقات فنی و مهندسی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی
³ عضو هیأت علمی بخش تحقیقات چغندر قند، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی
#شرکت_کرانه_نیلگون_افق #پژوهش_کشاورزی #چغندر_قند #مدیریت_منابع_آب #آب_و_خاک #کشاورزی_پایدار #هم‌افزایی_علمی #آذربایجان_غربی #ایران #توسعه_بهره‌وری